بازدید از مرکز خدمات فا دانشگاه صنعتی شریف به همراه گروهی از دانشجویان درس مدیریت پروژه‌های فناوری اطلاعات، با تلاش مهندس ابطحی در تاریخ شنبه ۱۷ام مهر ماه ۱۳۹۵ انجام شد.
مرکز محاسبات فعلی در مکان ساختمان قدیم دانشکده‌ی کامپیوتر واقع شده است. هدف اصلی برپایی این مرکز، فراهم کردن نیازهای فعلی فای دانشگاه است. قدمت این ساختمان حدود ۴۸ سال است.
این مرکز دارای بخشی به نام موزه رایانه است که دستگاه‌های قدیمی فا در آن نگهداری می‌شود. دستگاه‌های CBC یکی از دستگاه‌های موجود در این مکان است. قبل از پیروزی انقلاب دستگاه‌های آمریکایی CBC به عنوان پروژه‌ای مشترک میان شرکت نفت و دانشگاه صنعتی شریف در این ساختمان قرار گرفت که در مواردی چون کارهای مربوط به برگزاری کنکور سراسری کاربرد داشت. کارشناسان آمریکایی در آن زمان جهت رسیدگی به مشکلات دستگاه‌ها و نگهداری و پشتیبانی سامانه در دانشگاه حضور داشتند. این دستگاه تنها تا دو سال پس از انقلاب توانست به کارکرد خود ادامه دهد.
ساختمان مرکز قدیمی است و مکان خیلی مناسبی برای این منظور نیست. مساحت ساختمان حدود ۱۰۰۰متر است بخش‌هایی از آن به تازگی اضافه شده است.. مکان Data Center سالن اصلی به ابعاد ۱۳.۲ در ۱۰.۸ متر و یک سالن فرعی ۱۳.۲ در ۴ متر است. این سالن دارای سقف حوض مانند است که از معایب آن محسوب می‌شود. اما چون روی آن تاسیسات وجود ندارد استفاده از آن را راحت می‌کند.
در ابتدای بهره‌برداری از این مرکز فضاهای ساختمان بررسی شد. با مطرح کردن نیازها و بررسی داشته‌ها و قابلیت‌ها و تطبیق این موارد با یکدیگر اهداف مشخص می‌شود.
جامعه دانشگاهی شامل خوابگاه‌ها و دانشگاه، اساتید، دانشجویان و کارمندان و همچنین شتاب دهنده‌ها، استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان وابسته به دانشگاه هستند. شالوده‌ی فا باید مطابق با نیازمندی‌های جامعه دانشگاهی و با در نظر گرفتن قابلیت‌های موجود و همچنین در نظر گرفتن این موضوع که نیازها هر روز با چه سرعتی پیشرفت می‌کنند، برپا شود. چرا که امروزه نیاز اول تمامی رشته‌ها، کل دانشگاه و همچنین شرکت‌ها، موارد درگیر با فا است.
چون همه دستگاه‌ها گرما تولید می‌کنند، باید سرمایش دستگاه‌ها هنگام گرفتن برق هم فراهم شود. سیستم سرمایش در زیر کف کاذب و از طریق دریچه‌هایی فعالیت می‌کند.
نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که Rackها نباید آلوده شوند و همین‌طور باید از ورود گرد و خاک، امواج الکتریکی و موجودات زنده حتی انسان جلوگیری شود.
اتاق NOC (Network Operation System) محلی جهت نظارت کارمندان، جمع‌آوردی اطلاعات و کارهای اداری، موزه‌ی رایانه، نقاط حساس و فضاهای اصلی مرکز نیز منابع خود را نیاز دارند. به این منظور برپایی شالوده شبکه نیز ضروری است. شبکه از مخابرات، زیرساخت شبکه‌ای کشور تامین شده‌است.
برای برپایی هر یک از تاسیسات مرکز پیمانکار واحدی وجود دارد، باید همه‌ی هزینه‌ها جهت مدیریت مالی و بررسی نیازمندی‌ها و تزریق هزینه به مرکز به صورت مجزا محاسبه شود. در کل هزینه‌ای بالغ بر ۳ میلیارد به این مرکز اختصاص یافته است. همچنین هزینه نگهداری سامانه‌ها نیز باید در نظر گرفته شود اما هنوز قراردادی در این مورد بسته نشده‌است. درواقع تاکنون به بعضی دستگاه بدون داشتن چشم‌داشت رسیدگی می‌شود اما هزینه بالایی برای این کار لازم است. مثلا هزینه‌ی ماهیانه ۲.۵ میلیون تومان جهت تعویض فیلترهای خنک‌کننده لازم است.
درمجموع هزینه‌ی تامین زیرساخت‌ها بسیار زیاد است اما اگر خروجی مطلوب و باکیفیت باشد این هزینه توجیه می‌شود.
پروژه مرکز محاسبات درحدود فروردین ۹۴ آغاز شده‌است و انتظار می‌رفت تا شهریور سال گذشته اتمام یابد اما تاکنون حدود ۸۵ درصد کار انجام شده و بهره‌برداری اولیه در بهار گذشته انجام شده‌است.
از علل این عقب افتادن می‌توان به کمبود نیروی انسانی (تنها ۳-۴ نفر نیروی متخصص موجود) و همچنین نبود بستر کاری خوب در سیستم دولتی و درنتیجه عدم تمایل افراد و به‌خصوص فارغ‌التحصیلان به استخدام در این شرایط اشاره کرد.
هدف نهایی این مرکز این است که بنگاه‌هایی برای قرارگیری سرور خود در دانشگاه به مرکز مراجعه کنند تا درآمد حاصل پاسخگوی هزینه‌های صرف شده باشد. همانطور که اشاره شد، تمهید اندیشیده شده درمورد تامین دو تا از هر منبع باعث اطمینان خاطر بنگاه‌های کلان (مانند کافه بازار) جهت قرارگیری سرورشان در مرکز محاسبات می‌شود. در آخرین لایه شالوده‌ی فا، بحث بازاریابی و marketing مطرح می‌شود تا هزینه‌های قبلی جبران شده و هزینه‌ی نگهداری نیز تامین شود. در این مرحله قطعا به مدیریت فا نیاز خواهیم داشت.
